Στην εργατική νομοθεσία οι αποδοχές του εργαζομένου διακρίνονται σε διάφορες κατηγορίες. Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται διότι ανάλογα με το είδος της εργασίας που παρέχει ο εργαζόμενος ο νόμος θέτει διαφορετική βάση υπολογισμού της αμοιβής που δικαιούται. Ας δούμε παρακάτω αναλυτικά τις κατηγορίες και που χρησιμοποιούμε την κάθε μία.
Νόμιμος μισθός
Νόμιμος είναι ο μισθός που προκύπτει από την εφαρμογή της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, διαιτητικής ή υπουργικής απόφασης και αποτελεί τα κατώτατα όρια αποδοχών που υποχρεούται ο εργοδότης να καταβάλλει στον εργαζόμενο. Ο νόμιμος μισθός περιλαμβάνει τον βασικό μισθό και τα διάφορα επιδόματα όπως αυτά ορίζονται από το νόμο [Σ.Σ.Ε, διαιτητική ή υπουργική απόφαση].
Συμβατικός ή Συμφωνημένος Μισθός
Συμβατικός ή συμφωνημένος μισθός είναι αυτός, που όπως λέει και ο χαρακτηρισμός, προκύπτει από τη συμφωνία [ατομική σύμβαση γραπτή ή προφορική] μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Ο συμβατικός μισθός είναι πάντοτε μεγαλύτερος από το νόμιμο, διότι δεν μπορεί να υπολείπεται του κατώτατου ορίου αποδοχών, όπως αυτό ορίζεται από το νόμο. Ατομική συμφωνία για καταβολή μισθού μικρότερου από τον νόμιμο είναι άκυρη, δεν ισχύει.
Καταβαλλόμενες αποδοχές
Οι καταβαλλόμενες αποδοχές μπορεί να είναι είτε οι νόμιμες αποδοχές εφόσον ο εργαζόμενος αμείβεται βάση ΣΣΕ ή του κατώτατου νομοθετημένου μισθού ή οι συμβατικές αποδοχές εφόσον έχει συμφωνήσει με τον εργοδότη μισθό μεγαλύτερο από αυτό που ορίζει ο νόμος. Οι καταβαλλόμενες αποδοχές είναι οι συγκεκριμένες αποδοχές που οφείλονται στον εργαζόμενο για την παροχή της εργασίας του σε συγκεκριμένο χρόνο.
Τακτικές αποδοχές
Οι τακτικές αποδοχές είναι ευρύτερος όρος από τις καταβαλλόμενες αποδοχές. Περιέχουν εκτός από τον καταβαλλόμενο μισθό και τα διάφορα επιδόματα και οποιαδήποτε άλλη παροχή σε χρήμα ή σε είδος και γενικά κάθε παροχή που καταβάλλεται σταθερά και μόνιμα. Στις τακτικές αποδοχές περιλαμβάνονται και η αναλογία για τα επιδόματα εορτών και αδείας καθώς και οι προσαυξήσεις για υπερεργασία, υπερωρία, νυχτερινή εργασία ή εργασία κατά τις Κυριακές εφόσον η εργασία παρέχετε σε τακτική βάση.
Οι καταβαλλόμενες αποδοχές χρησιμοποιούνται ως βάση υπολογισμού της αμοιβής της υπερεργασίας, της υπερωρίας καθώς και της εργασίας κατά την 6η ημέρα.
Η προσαύξηση για νυχτερινή εργασία καθώς και εργασία σε Κυριακή ή Αργία υπολογίζεται πάνω στο νόμιμο ωρομίσθιο.
Οι τακτικές αποδοχές χρησιμοποιούνται ως βάση υπολογισμού των επιδομάτων εορτών, των αποδοχών αδείας, του επιδόματος αδείας καθώς και της αποζημίωσης απόλυσης.
Όσον αφορά τις αποδοχές αδείας ο εργαζόμενος δικαιούται να λάβει τις αποδοχές που θα λάμβανε εάν εργαζόταν κανονικά. Αυτό σημαίνει ότι αν ο εργαζόμενος θα παρείχε εργασία νύχτα, Κυριακή, υπερεργασιακά ή υπερωριακά, οι αποδοχές αδείας του θα πρέπει να περιλαμβάνουν την αμοιβή για αυτή την απασχόληση, σαν να την έχει πραγματοποιήσει.
